Phân tích quy định pháp luật về diễn đàn, mạng xã hội, trang tin điện tử và blog

[Blue]

DIỄN ĐÀN CHUYÊN ĐỀ (FORUM)​

Căn cứ pháp lý: Nghị định 72/2013, Điều 23–25.

Định nghĩa (giải thích từ pháp luật)​

Pháp luật không có khái niệm “diễn đàn” ghi rõ từng chữ, nhưng xác định nhóm dịch vụ tương đương:

Website cho phép một nhóm thành viên trao đổi thông tin trong phạm vi chủ đề xác định, có kiểm duyệt nội dung, không phải mạng xã hội, không tổng hợp tin tức, và không cung cấp nội dung báo chí.

Nó nằm trong nhóm "trang thông tin điện tử cho phép người dùng tự tạo nội dung trong phạm vi hẹp", nhưng không tạo thành mạng xã hội.

Đặc điểm pháp lý của diễn đàn chuyên đề​

✔ Có thành viên đăng bài, nhưng có kiểm duyệt.
✔ Chủ đề giới hạn, ví dụ: công nghệ, XenForo, nhiếp ảnh, thủ công…
✔ Không hoạt động theo mô hình kết bạn – theo dõi – dòng thời gian.
✔ Không tổng hợp tin báo chí.
✔ Không cần xin giấy phép MXH.

Trách nhiệm pháp lý​

Theo Điều 5 và 26 NĐ 72:

• Phải quản lý, gỡ bỏ, ngăn chặn nội dung vi phạm.
• Không được “tuyên bố” như cơ quan báo chí.
• Phải có điều khoản sử dụng, nội quy, thông tin liên hệ người chịu trách nhiệm nội dung.

---

MẠNG XÃ HỘI (MXH)​

Căn cứ pháp lý: Nghị định 72/2013, Điều 3 khoản 22; Điều 23; Điều 32–33.

Định nghĩa theo Điều 3 khoản 22​

“Mạng xã hội là hệ thống thông tin cung cấp cho người dùng các dịch vụ:

• tạo trang cá nhân,
• kết bạn,
• chia sẻ thông tin,
• tương tác,
• bình luận theo thời gian thực,
• hình thành cộng đồng rộng mở.”

Đặc điểm pháp lý của MXH​

✔ Cho phép người dùng tạo nội dung tự do và lan truyền rộng.
✔ Có chức năng: theo dõi, bạn bè, timeline, nhắn tin, chia sẻ mạnh.
✔ Quy mô mở, nhiều chủ đề.
✔ Cần xin giấy phép MXH nếu hoạt động trong lãnh thổ Việt Nam (Điều 23).
✔ Phải có pháp nhân tại Việt Nam.

Yêu cầu pháp lý​

• Giấy phép MXH từ Bộ TT&TT.
• Lưu trữ dữ liệu người dùng tại Việt Nam.
• Có người chịu trách nhiệm nội dung.
• Quy chế hoạt động, cơ chế xử lý vi phạm.

Nếu diễn đàn mở quá nhiều chức năng như MXH → có thể bị xem là MXH trái phép.

---

TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ TỔNG HỢP (TTĐTTH)​

Căn cứ pháp lý: Nghị định 72/2013 – Điều 20–22; Luật Báo chí 2016.

Định nghĩa pháp lý (Điều 20)​

“Trang TTĐTTH là trang trích dẫn, tổng hợp nội dung từ báo chí, nguồn chính thống, không tự sản xuất tin bài như cơ quan báo chí.”

Đặc điểm pháp lý​

✔ Nội dung đến từ báo chí đã được cấp phép.
✔ Không được tự sản xuất “tin tức nóng”, “phóng sự”, “bản tin”.
✔ Phải xin giấy phép trang thông tin điện tử tổng hợp.
✔ Phải dẫn nguồn đầy đủ theo Điều 25 Luật Báo chí.

Làm sai sẽ bị xử phạt​

Nếu tự đăng tin tức thời sự → bị xem là hoạt động báo chí trái phép.

---

BLOG / TRANG THÔNG TIN CÁ NHÂN​

Căn cứ pháp lý: Nghị định 72/2013, Điều 23.

Định nghĩa pháp lý (Điều 23 khoản 4)​

“Trang thông tin cá nhân (blog) là trang do một cá nhân tạo ra để chia sẻ thông tin, ý kiến của cá nhân đó.”

Đặc điểm pháp lý​

✔ Nội dung do cá nhân hoặc nhóm nhỏ viết.
✔ Đăng bài theo dạng chia sẻ cá nhân, không phải bản tin.
✔ Không cho phép thành viên đăng bài tự do như diễn đàn.
✔ Bình luận được phép, nhưng bài viết chỉ do chủ blog đăng.
✔ Không cần xin phép.

---

BẢNG SO SÁNH NGẮN – 4 LOẠI HÌNH​

Tiêu chí	Blog	Diễn đàn chuyên đề	Mạng xã hội	Trang TTĐTTH
Nguồn nội dung	Cá nhân viết	Thành viên – có kiểm duyệt	Người dùng tự tạo tự do	Trích dẫn báo chí
Cần giấy phép?	Không	Không	Có	Có
Chủ đề	Hẹp	Hẹp	Rộng	Rộng
Mô hình tương tác	Bình luận	Đăng bài + thảo luận	Theo dõi, bạn bè, chia sẻ	Đọc – xem tin
Nguy cơ vi phạm nếu làm sai	Thấp	Trung bình	Cao	Rất cao