Thế hệ sinh ra cùng AI đang đến, bạn đã sẵn sàng?

[Vitamin C]

Chính phủ Anh đang đẩy mạnh giáo dục về AI từ tiểu học đến sau đại học để tạo ra thế hệ 'AI-native' — những người dùng công cụ AI tự nhiên như cha mẹ họ từng dùng máy tính và Google. Doanh nghiệp cần thích ứng nhanh bằng lãnh đạo linh hoạt, quy trình tuyển dụng và văn hóa làm việc phù hợp.

Một làn sóng nhân lực mới​

Tháng gần đây, Anh công bố chương trình TechFirst trị giá 187 triệu bảng nhằm nhúng AI vào chương trình học và trang bị kỹ năng số cho hàng triệu học sinh, kèm theo hỗ trợ học thạc sĩ AI ở một số trường đại học. Kết quả là một thế hệ ra trường quen dùng công cụ AI trong học tập và công việc — đôi khi chính thức, đôi khi không chính thức (ví dụ viết luận bằng ChatGPT).

Tác động với nhà tuyển dụng​

Những ứng viên này sẽ bước vào lực lượng lao động với kỹ năng mà nhiều quản lý hiện tại có thể không có. Các công ty cần nhận ra: kỹ năng công nghệ thôi là chưa đủ; tư duy phản biện và trí tuệ cảm xúc (EQ) càng trở nên quan trọng để đặt câu hỏi đúng, soi xét giả định và truyền đạt kết luận rõ ràng.

Tuyển dụng​

Một nghiên cứu của NBER cho thấy lãnh đạo hiệu quả với con người cũng thường điều phối tốt các tác nhân AI. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa nhân lực AI-native, tuyển dụng nên ưu tiên năng lực tư duy phê phán, giao tiếp, và phối hợp — những năng lực mà AI chưa thể thay thế hoàn toàn.

Onboarding (đào tạo nhập môn)​

Quy trình onboarding truyền thống — chỉ lo login, chi tiêu, và tuân thủ — sẽ không đủ. Nhân viên AI-native cần bức tranh tổng thể về ngành, khách hàng, đối thủ và mục tiêu chiến lược để biết cách sử dụng công cụ AI đúng chỗ. Thiếu bối cảnh, kỹ năng tốt có thể bị lãng phí.

Quản lý theo mục tiêu​

Sử dụng OKR (mục tiêu và kết quả then chốt) giúp rõ ràng những việc quan trọng, để nhân viên AI-native biết tập trung vào kết quả có ý nghĩa thay vì bận rộn không hiệu quả. Rõ ràng mục tiêu cũng giúp định hướng cách triển khai AI vào công việc hàng ngày.

Công cụ và bảo mật​

Nếu quy trình IT cồng kềnh, nhân viên AI-native sẽ nhanh chán. Họ cần truy cập kịp thời vào công cụ phù hợp; chuỗi phê duyệt quá dài sẽ giết chết đổi mới và ảnh hưởng đến giữ chân nhân tài. Đồng thời, an ninh vẫn quan trọng: cần cân bằng giữa tốc độ và an toàn với chính sách rõ ràng và nhóm bảo mật linh hoạt.

Kết nối nội bộ và văn hóa​

Dù quen với câu trả lời tức thì, không phải mọi kiến thức trong tổ chức đều nằm ở cơ sở dữ liệu — nhiều thứ nằm ở con người. Kỹ năng kết nối, trò chuyện đúng người vào đúng lúc, và các hoạt động xây dựng đội nhóm (cà phê, gặp gỡ) là chất keo xã hội giúp công việc AI-powered thực sự hiệu quả.

Và điều quan trọng nhất: lợi thế cạnh tranh trong kỷ nguyên AI không chỉ từ kỹ năng kỹ thuật mà từ văn hóa tổ chức. Những doanh nghiệp có lãnh đạo thích ứng, quy trình rõ ràng và văn hóa khuyến khích thử nghiệm sẽ thắng lợi trước làn sóng AI-native này.

Theo Techradar