Tối ưu hình ảnh cho SEO: mọi thứ cần biết

[Nhật Quang]

Hình ảnh là phần quan trọng nhưng thường bị bỏ qua trong chiến lược SEO. Bài viết này tổng hợp các kỹ thuật thiết thực để bạn tối ưu ảnh, cải thiện hiển thị trên tìm kiếm và tăng lưu lượng tự nhiên.

Tại sao hình ảnh quan trọng với SEO​

Hình ảnh góp thêm nhiều cơ hội xuất hiện trên trang kết quả tìm kiếm: từ lưới ảnh, khối kiến thức, kết quả có hình ảnh trong danh sách chính, đến các đoạn trích có ảnh và kết quả tìm kiếm hình ảnh chuyên biệt. Tối ưu ảnh giúp nội dung được đề xuất cho những vị trí này và thu thêm lượt truy cập.

Cách đặt tên file và thẻ alt​

Đặt tên file mô tả (ví dụ: water-cycle-diagram.png) thay vì tên ngẫu nhiên. Thẻ alt rất quan trọng cho SEO và truy cập — viết một câu ngắn, súc tích, mô tả hình ảnh, không cần tiền tố như "Ảnh của..." và tránh nhồi nhét từ khóa.

SVG và tiêu đề​

Với SVG, thay vì dùng alt, hãy đặt thẻ title mô tả ngay bên trong thẻ SVG để trợ năng và hiểu ngữ cảnh tốt hơn.

Phục vụ nhiều kích thước và độ phân giải​

Cung cấp ảnh ở nhiều kích thước theo thiết bị: desktop lớn, màn Retina (2x) và thiết bị di động nhỏ. Một phiên bản chất lượng cao (2x) giúp Google chọn ảnh sắc nét cho người dùng tìm kiếm ảnh, trong khi phiên bản nhỏ hơn tránh tải thừa trên thiết bị thấp.

Ngữ cảnh xung quanh ảnh​

Google học về ảnh từ văn bản xung quanh: tiêu đề, chú thích và mô tả. Đưa từ khóa liên quan vào tiêu đề trang, heading và caption khi phù hợp để tăng khả năng xuất hiện cho tìm kiếm có ý định hình ảnh.

Không dùng ảnh qua CSS cho nội dung chính​

Google chỉ lập chỉ mục ảnh được nhúng trong HTML bằng thẻ như img, picture, figure. Tránh dùng background-image trong CSS cho những ảnh cần xuất hiện trên tìm kiếm vì các ảnh đó có thể không được lập chỉ mục và thường tải chậm hơn.

Tối ưu hiệu năng​

Ảnh chất lượng cao cần phải được tối ưu để không làm chậm trang. Tối ưu kích thước, định dạng (WebP/AVIF khi phù hợp), dùng srcset/sizes và lazy loading để cải thiện tốc độ tải — điều này gián tiếp hỗ trợ SEO vì Google ưu tiên trang nhanh.

Open Graph và chia sẻ xã hội​

Nếu trang có hero image, khai báo ảnh chính bằng thẻ Open Graph để khi chia sẻ lên mạng xã hội hay chat sẽ hiển thị thumbnail mong muốn. Kích thước đề xuất cho một ảnh OG đơn là 1200 x 630 pixel.

Dữ liệu có cấu trúc và ảnh​

Để ảnh xuất hiện trong các phần mở rộng có cấu trúc (công thức nấu ăn, sản phẩm, tin tức), hãy tuân theo schema tương ứng và yêu cầu về định dạng ảnh. Google khuyến nghị cung cấp ba kích thước: vuông, landscape và widescreen khi cần.

Sitemap ảnh và phát hiện ảnh​

Ngoài sitemap trang, bạn có thể tạo image sitemap để giúp Google khám phá ảnh trên website và nộp nó lên Google Search Console.

Chiến lược tạo ảnh thân thiện với tìm kiếm​

Hãy suy nghĩ từ đầu: khi lập kế hoạch nội dung, để ý các từ khóa có yếu tố hình ảnh (ví dụ: picture, diagram, photo) để quyết định cần tạo sơ đồ, ảnh minh họa hay chụp ảnh gốc. Tránh lạm dụng ảnh stock đã xuất hiện trên hàng nghìn site vì khó cạnh tranh về hiển thị.

Kiểm tra và phân tích​

Dùng Google Search Console để lọc các impression và click từ Google Image Search. Trong công cụ SEO của bạn, lọc từ khóa theo những kết quả có khối ảnh như Knowledge Pack hay Image Pack để ưu tiên tạo ảnh phù hợp.

Những bước thực tế để bắt đầu​

• Đổi tên file ảnh mô tả nội dung.
• Viết thẻ alt ngắn, rõ ràng và mô tả.
• Sử dụng srcset và responsive images, cung cấp phiên bản 2x cho màn hình độ nét cao.
• Áp dụng lazy loading và định dạng nén (WebP/AVIF) để giảm thời gian tải.
• Khai báo Open Graph cho ảnh chính (1200x630 nếu chỉ 1 ảnh).
• Tạo image sitemap và nộp lên Search Console.
• Kiểm tra từ khóa có yếu tố hình ảnh và lên kế hoạch tạo ảnh độc đáo, có giá trị.

Kết luận​

Tối ưu hình ảnh không chỉ là phần nhỏ của SEO mà là cơ hội mở rộng hiện diện trên tìm kiếm. Kết hợp kỹ thuật về tên file, alt, responsive, hiệu năng và dữ liệu có cấu trúc sẽ giúp ảnh của bạn xuất hiện nhiều hơn và thu hút thêm lưu lượng chất lượng.

Nguồn: https://www.debugbear.com/software/image-optimization-seo